McNAUGHT: Ο Μεγαλύτερος Κομήτης Που Έχετε Δει
Της Αστροφυσικού Ελένης Χατζηχρήστου
Πρόσφατα, Βρετανοί επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι ίσως βρήκαν τον υποψήφιο μεγαλύτερο κομήτη που έχει ποτέ μελετηθεί. Στην προσέγγισή τους χρησιμοποίησαν μετρήσεις όχι της ουράς του κομήτη όπως είθισται, αλλά την περιοχή του ηλιακού μας συστήματος που επηρεάζεται από την παρουσία του κομήτη. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποίησαν δεδομένα του μαγνητομέτρου που βρίσκεται στο διαστημόπλοιο των NASA/ESA Ulysses. Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι ο κομήτης περιβάλλεται από ένα τεράστιο κύμα κρούσης που δημιουργείται από τη σύγκρουση του ιονισμένου αερίου που εκπέμπεται από τον πυρήνα του κομήτη με τα ταχύτατα σωματίδια του ηλιακού ανέμου που ρέει συνεχώς από τον Ήλιο. Το αποτέλεσμα είναι η ξαφνική επιβράδυνση του ηλιακού ανέμου στην «περιοχή» του κομήτη, η οποία έτσι είναι μετρήσιμη με πολύ μεγάλη ακρίβεια.
Εικ.1 : Ο κομήτης McNaught περνάει πάνω από τον Ειρηνικό ωκεανό το 2007 (Credit: Sebastian Deiries/ESO).
Τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο 2007 ο κομήτης McNaught (το πλήρες επιστημονικό του όνομα είναι C/2006 P1 McNaught) ήταν ο λαμπρότερος κομήτης που θα δούμε από τη Γη για περίπου 40 χρόνια. Ακριβώς εκείνη την εποχή, το διαστημόπλοιο Ulysses (που χαρακτηριστικά ονομάστηκε έτσι με αφορμή τον μύθο του περιπλανώμενου Οδυσσέα) πέρασε μέσα από την ουρά του κομήτη. Προηγείτο μια συνάντηση του ίδιου διαστημοπλοίου με τον κομήτη Hyakutake το 1996 (ο οποίος κατέχει τα σκήπτρα του κομήτη με την μακρύτερη ουρά!). Στην πραγματικότητα, το διαστημόπλοιο ήταν αρκετά μακριά από τον πυρήνα του κομήτη Mc Naught (σε απόσταση ίση με 1.5 φορές την απόσταση Γης-Ήλιου), αλλά πέρασε μέσα από την ουρά ιονισμένου αερίου (πλάσματος) του κομήτη (σαφώς πολύ μεγαλύτερη από την ουρά υλικού και σκόνης που ήταν ορατή από τη Γη το 2007).
Εικ.2: Η «ηλιόσφαιρα», η περιοχή του διαστρικού χώρου που επηρεάζεται από τον ηλιακό άνεμο παρόμοια με μια φυσαλλίδα που περιβάλλει το ηλιακό μας σύστημα (Credit: ESA - C.Carreau).
Το Ulysses χρειάστηκε 18 ολόκληρες ημέρες για να διασχίσει την περιοχή του κύματος κρούσης που περιβάλλει τον κομήτη McNaught, σε αντίθεση με τις μόλις 2.5 ημέρες που χρειάστηκε για να διασχίσει την ίδια περιοχή γύρω από τον κομήτη Hyakutake! Αυτό δείχνει πόσο συγκριτικά μεγάλος είναι ο κομήτης McNaught, γι’ αυτό και ήταν τόσο θεαματικός από τη Γη το 2007.Αυτό επιβεβαιώνεται και από άλλες παρόμοιες συγκρίσεις: Το διαστημόπλοιο Giotto χρειάστηκε λιγότερο από μια ώρα για να διασχίσει την περιοχή του κύματος κρούσης του κομήτη Grigg-Skjellerup το 1992, και μόλις λίγες ώρες για να διασχίσει την ίδια περιοχή γύρω από τον κομήτη Halley.
Εικ. 3: Το διαστημόπλοιο Ulysses (Credit: ESA).
Το ποσό του ιονισμένου αερίου που εκπέμπεται από έναν κομήτη είναι ένδειξη της δραστηριότητας του πυρήνα του, και στην περίπτωση του κομήτη McNaught φαίνεται ότι αυτός είναι πράγματι εξαιρετικά ενεργός.
Της Αστροφυσικού Ελένης Χατζηχρήστου
Πρόσφατα, Βρετανοί επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι ίσως βρήκαν τον υποψήφιο μεγαλύτερο κομήτη που έχει ποτέ μελετηθεί. Στην προσέγγισή τους χρησιμοποίησαν μετρήσεις όχι της ουράς του κομήτη όπως είθισται, αλλά την περιοχή του ηλιακού μας συστήματος που επηρεάζεται από την παρουσία του κομήτη. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποίησαν δεδομένα του μαγνητομέτρου που βρίσκεται στο διαστημόπλοιο των NASA/ESA Ulysses. Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι ο κομήτης περιβάλλεται από ένα τεράστιο κύμα κρούσης που δημιουργείται από τη σύγκρουση του ιονισμένου αερίου που εκπέμπεται από τον πυρήνα του κομήτη με τα ταχύτατα σωματίδια του ηλιακού ανέμου που ρέει συνεχώς από τον Ήλιο. Το αποτέλεσμα είναι η ξαφνική επιβράδυνση του ηλιακού ανέμου στην «περιοχή» του κομήτη, η οποία έτσι είναι μετρήσιμη με πολύ μεγάλη ακρίβεια.
Εικ.1 : Ο κομήτης McNaught περνάει πάνω από τον Ειρηνικό ωκεανό το 2007 (Credit: Sebastian Deiries/ESO).
Τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο 2007 ο κομήτης McNaught (το πλήρες επιστημονικό του όνομα είναι C/2006 P1 McNaught) ήταν ο λαμπρότερος κομήτης που θα δούμε από τη Γη για περίπου 40 χρόνια. Ακριβώς εκείνη την εποχή, το διαστημόπλοιο Ulysses (που χαρακτηριστικά ονομάστηκε έτσι με αφορμή τον μύθο του περιπλανώμενου Οδυσσέα) πέρασε μέσα από την ουρά του κομήτη. Προηγείτο μια συνάντηση του ίδιου διαστημοπλοίου με τον κομήτη Hyakutake το 1996 (ο οποίος κατέχει τα σκήπτρα του κομήτη με την μακρύτερη ουρά!). Στην πραγματικότητα, το διαστημόπλοιο ήταν αρκετά μακριά από τον πυρήνα του κομήτη Mc Naught (σε απόσταση ίση με 1.5 φορές την απόσταση Γης-Ήλιου), αλλά πέρασε μέσα από την ουρά ιονισμένου αερίου (πλάσματος) του κομήτη (σαφώς πολύ μεγαλύτερη από την ουρά υλικού και σκόνης που ήταν ορατή από τη Γη το 2007).
Εικ.2: Η «ηλιόσφαιρα», η περιοχή του διαστρικού χώρου που επηρεάζεται από τον ηλιακό άνεμο παρόμοια με μια φυσαλλίδα που περιβάλλει το ηλιακό μας σύστημα (Credit: ESA - C.Carreau).
Το Ulysses χρειάστηκε 18 ολόκληρες ημέρες για να διασχίσει την περιοχή του κύματος κρούσης που περιβάλλει τον κομήτη McNaught, σε αντίθεση με τις μόλις 2.5 ημέρες που χρειάστηκε για να διασχίσει την ίδια περιοχή γύρω από τον κομήτη Hyakutake! Αυτό δείχνει πόσο συγκριτικά μεγάλος είναι ο κομήτης McNaught, γι’ αυτό και ήταν τόσο θεαματικός από τη Γη το 2007.Αυτό επιβεβαιώνεται και από άλλες παρόμοιες συγκρίσεις: Το διαστημόπλοιο Giotto χρειάστηκε λιγότερο από μια ώρα για να διασχίσει την περιοχή του κύματος κρούσης του κομήτη Grigg-Skjellerup το 1992, και μόλις λίγες ώρες για να διασχίσει την ίδια περιοχή γύρω από τον κομήτη Halley.
Εικ. 3: Το διαστημόπλοιο Ulysses (Credit: ESA).
Το ποσό του ιονισμένου αερίου που εκπέμπεται από έναν κομήτη είναι ένδειξη της δραστηριότητας του πυρήνα του, και στην περίπτωση του κομήτη McNaught φαίνεται ότι αυτός είναι πράγματι εξαιρετικά ενεργός.